Sinds 27 juli 2009 is het ruimtelijke uitvoeringsplan (rup) van het Peerdsbos en het Gemeentepark van Brasschaat goedgekeurd. Daarmee werd dit gebied officieel een erfgoedlandschap in Vlaanderen. Zeg maar een stukje erfgoed dat niet verloren mag gaan en goed beheerd moet worden.

Het beheer van zulke landschappen is een moeilijke taak. Het gaat zowel om het behoud, onderhoud en herstel als het kwaliteitsvol en duurzaam ontwikkelen ervan. Daarom heeft Brasschaat de opdracht gegeven aan de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) om een beheersplan voor dit gebied op te maken.

Ook maakt de VLM eenzelfde beheersplan op voor park De Mik. Sinds maart 1976 wordt deze Engelse tuin, begrensd door de omgrachting met daarin de gebouwen van het kasteel van het domein De Mik, beschermd als dorpszicht. De toegangspoort van domein De Mik is ook opgenomen als beschermd monument. Ook in dit domein is er nood aan beheerswerken om de beschermde historische eigenschappen te behouden en versterken.

De plannen geven weer hoe deze gebieden moeten evolueren en hoe ze er in de toekomst moeten gaan uitzien. Sinds half oktober loopt er een informatieronde waar geïnteresseerden hun opmerkingen kunnen doorgeven over de eerste ontwerpen van beide beheersplannen. U kan beide ontwerpen nalezen via www.brasschaat.be. Op basis van uw opmerkingen, worden dan de definitieve beheersplannen opgemaakt. Opmerkingen kan u doorgeven via beheersplannen[AT]brasschaat.be en dit tot en met 15 november 2011. VLM gaf hierover in oktober al twee informatievergaderingen waar ze meer tekst en uitleg gaven over hun bedoelingen. Het volledige eindrapport, de definitieve beheersplannen zeg maar, worden rond februari 2012 verwacht en zal tevens het eerste beheersplan zijn van een erfgoedlandschap.

Momenteel kan je nog tot 20 november een tentoonstelling bekijken in de inkomhal van het gemeentehuis over deze 2 natuurgebieden.

Waarom deze parken gekoesterd moeten worden
Brasschatenaren, en zeker zij die er geboren en getogen zijn, hebben ongetwijfeld vele fijne herinneringen aan beide parken. We vroegen een korte reactie aan twee mensen die veel tijd in de parken hebben doorgebracht.

Marcel Giebens, gepensioneerde groenarbeider bij de gemeente.
"De daling van het waterpeil van de vijver in het gemeentepark is volgens mij geen fenomeen van vandaag. Ook vroeger maakte men zich er al zorgen om. Ik denk dat de oorzaak ligt in het feit dat de vijver geen water meer ontvangt van de Miksebeek. De gracht vanuit de Miksebeek die naar de vijver loopt staat droog en liep vroeger langs de Oudebaan. Deze gracht werd overwelfd maar ligt er nog.

"Veel bomen die rond het kasteel staan, zijn zeer oud. Verschillende bomen dateren, naar ik heb gehoord uit de tijd van het ontstaan van het park in 1871. De tamme kastanje in het Van Havreblok is waarschijnlijk ouder dan 350 jaar! Onlangs brak hier een grote tak af waardoor de oude boom niet meer in evenwicht is. Volgens mij moet een andere grote tak afgezaagd Worden vooraleer de boom in twee scheurt."

Karel Leyssens, 74, kleinzoon van voormalig jachtopziener Jan Leyssens.
"Tijdens de oorlog verbleven Duitse officieren in het kasteel. Zij behandelden het kasteel met eerbied. De Amerikanen zouden daarentegen heel wat minder goed voor het kasteel. Ze hadden andere zorgen aan hun hoofd. Hun geschut moest Antwerpen zoveel mogelijk vrijwaren van neerstortende V2-bommen. Een zwarte soldaat schoot volgens de mondelinge overlevering elke V2 uit de lucht. Hij heeft er nadien een medal of honor voor gekregen. Er was toen een veldhospitaal in een tent naast het kasteel."

"Verder werd het park gebruikt als opslagplaats voor brandstof en water. Alles werd overdekt met camouflagenetten. Hiervoor werd zwaar rollend materiaal ingezet. De Amerikanen gebruikten het puin van de gebombardeerde huizen om de aswegen te stabiliseren. Vandaag vinden we nog heel wat van deze wegen terug in het park. Tijdens de oorlog gebeurde er geen beheer in de bossen en stilaan verwaterden de functies van de hovenierswoning, de portierswoning en de Hemelhoeve. Een tijdperk liep duidelijk ten einde."

"Ik woonde 5 jaar met mijn familie op de zolderkamers van het kasteel. Aan de zijkant van het kasteel zie je vier ovale raampjes op de bovenste verdieping, daar leefden we. Na de oorlog werden op het kasteel zwakke kinderen verzorgd door het Nationaal Werk tot Bestrijding der Tuberculose. 250 voornamelijk Waalse kinderen verbleven hier voor kortere, maar ook voor langere tijd. Toen de gemeente het park in 1949 kocht, werd ook het huurcontract verbroken. In de verkoopovereenkomst stond dat de mensen die in de andere gebouwen van het park woonden, er mochten blijven tot aan hun dood."

De volledige interviews kan je nalezen op www.brasschaat.be